ئابڵوقەی بەغدا (١٢٥٨)

ئابڵوقەی بەغدا (١٢٥٨)
	بەشێک لە the Mongol invasions
	; سوپای هۆلاکۆ و ئابڵوقەدانی دیوارەکانی بەغدا
ڕێکەوت	٢٩ی کانوونی دووەم – ١٠ی شووباتی ١٢٥٨ (١٣ ڕۆژ)
شوێن	بەغداد, (ئەمڕۆ) عێراق
ئەنجام	سەرکەوتنی تەواوی مەغۆلەکان
شەڕکەرەکان
Ilkhanate; (Mongol Empire) Armenian Kingdom of Cilicia[ژێدەر پێویستە]; Kingdom of Georgia[ژێدەر پێویستە]; Principality of Antioch[ژێدەر پێویستە];	Abbasid Caliphate
فەرماندە و سەرکردەکان
Hulagu Khan; Arghun Aqa; Baiju; Buqa-Temür; Sunitai; Kitbuqa; Guo Kan; Koke Ilge; King David VI[ژێدەر پێویستە]; King Hethum I[ژێدەر پێویستە];	Al-Musta'sim ; Mujaheduddin Aybak Dwadar †; Sulaiman Shah ; Qarasunqur †;
یەکە تێوەگڵاوەکان
40,000+ Mongol, Manchurian and Kazakh cavalry; 12,000 ئەرمەنییەکان cavalry[سەرچاوەی باوەڕپێنەکراو؟]; 40,000 Armenian infantry[سەرچاوەی باوەڕپێنەکراو؟]; Georgian infantry[ژێدەر پێویستە]; 1,000 Han engineers[ژێدەر پێویستە]; Persian infantry;	Cavalryداڕێژە:Quantify; Infantryداڕێژە:Quantify;
ھێز
120,000[سەرچاوەی باوەڕپێنەکراو؟]–150,000[سەرچاوەی باوەڕپێنەکراو؟]	50,000[ژێدەر پێویستە]
زەرەر و زیانە گیانییەکان
نەزانراو، بەڵام لەوبڕوایەدان ژمارەیەکی کەمبێت	٥٠ هەزار سەرباز کووژران; ٢٠٠ هەزار–٨٠٠ هەزار کەسی سڤیل کووژران (سەرچاوە ڕۆژاواییەکان); ٢ ملیۆن کەسی سڤیل کووژران (سەرچاوە عەرەبییەکان);

ئابڵوقەی بەغدا، کە لە ١٣ی کانوونی دوەم تا ١٠ی شوباتی ١٢٥٨ی خایاند، بریتی بوو لە داگیرکردن، تاڵانکردن و وێرانکردنی بەغدا، پایتەختی ئیمپراتۆریەتی عەباسی لە لایەن ئیلخانەکانی مەغۆلەوە بە هاوکاری هاوپەیمانەکانیان. مەغۆلەکان لەلایەن هۆلاکۆوە سەرکردایەتی ئەکران.^[٧]

هولاگو هەڵمەتی خۆی لە فارس لەدژی قەڵای نزاری ئیسماعیلییەکان دەستپێکرد، کە قەڵای عەلاموتیان لەدەستدا. پاشان ڕێپێوانێکی کرد بۆ سەر بەغدا و داوای کرد ئەلمستەعسیم پابەند بێت بەو مەرجانەی کە مۆنگکە بەسەر عەباسییەکان سەپاندویەتی. هەرچەند عەباسییەکان نەیانتوانیبوو خۆیان بۆ ئەو لەشکرکێشییە ئامادە بکەن، بەڵام خەلیفە پێی وابوو بەغدا ناتوانێت بکەوێتە دەست هێزە داگیرکەرەکان و ئامادەنەبوو خۆی ڕادەست بکات. دواتر هولاگو شارەکەی گەمارۆدا و دوای ١٢ ڕۆژ تەسلیم بوو.^[٨]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

^ John Masson Smith, Jr. Mongol Manpower and Persian Population, pp. 276
^ John Masson Smith, Jr. Mongol Manpower and Persian Population. pp. 271–299
^ ^ئ ^ا ^ب L. Venegoni (2003). Hülägü's Campaign in the West (1256–1260) 2012-02-11 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە., Transoxiana Webfestschrift Series I, Webfestschrift Marshak 2003.
^ National Geographic, v. 191 (1997)
^ Andre Wink, Al-Hind: The Making of the Indo-Islamic World, Vol.2, (Brill, 2002), 13. – via Questia (خۆتۆمارکردن پێویستە)
^ The different aspects of Islamic culture: Science and technology in Islam, Vol. 4, Ed. A. Y. Al-Hassan, (Dergham sarl, 2001), 655.
^ Khanbaghi, 60
^ "Federation of American Societies for Experimental Biology", Wikipedia (بە ئینگلیزی), 2022-08-06, retrieved 2022-11-23

دەروازەی مێژووی ئیسلام

[1] John Masson Smith, Jr. Mongol Manpower and Persian Population, pp. 276

[2] John Masson Smith, Jr. Mongol Manpower and Persian Population. pp. 271–299

[Venegoni-3] ئ ^ا ^ب L. Venegoni (2003). Hülägü's Campaign in the West (1256–1260) 2012-02-11 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە., Transoxiana Webfestschrift Series I, Webfestschrift Marshak 2003.

[Geographic-4] National Geographic, v. 191 (1997)

[5] Andre Wink, Al-Hind: The Making of the Indo-Islamic World, Vol.2, (Brill, 2002), 13. – via Questia (خۆتۆمارکردن پێویستە)

[6] The different aspects of Islamic culture: Science and technology in Islam, Vol. 4, Ed. A. Y. Al-Hassan, (Dergham sarl, 2001), 655.

[7] Khanbaghi, 60

[8] "Federation of American Societies for Experimental Biology", Wikipedia (بە ئینگلیزی), 2022-08-06, retrieved 2022-11-23

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]