بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ئابووری کەنەدا

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

کەنەدا ڕێزبەندی یازدەھەمینی داگیر کردووە لە بەھێزیی ئابورییەکەی (بەپێی پێوەری دۆلاری ئەمریکی) لە جیھاندا. یەکێکە لە وڵاتە ھەرە دەولەمەندەکان؛ ئەندامە لە ڕێکخراوی ھاریکاری و گەشەپێدانی ئابوری (OECD)و کۆمەلەی ھەشت (G8). ھاوشانە لەگەڵ وڵاتانی پێشکەوتووی جیھان، خزمەتگوزاریی پیشەسازیی بەرزە بە جۆرێک سێ چارەگی کەنەدییەکان لە بواری پیشەسازی کار دەکەن. جگە لە بواری پیشەسازیی بەردەست، لە بواری سامانی سروشتی و پیشەسازیی کانزایی لە پێشینەی وڵاتانی جیھانە. کەنەدا خاوەنی بڕێکی زۆر لە نەوت و کانزا سروشتییە جۆربەجۆرەکانە. کەنەدا سامانێکی زۆری ھەیە لە ڕووی درەخت و گژوگیاوە، و ھەروەھا لەبواری دروستکردنی ترومبێل و فڕۆکە و شەمەندەفەر لە ئاستێکی باڵادایە. بەھۆی ڕوانینی بەسەر دوو زەریای گەورەی جیھانی، سامانێکی دەریاییی بێ ژماری ھەیە جگە لەوەی لە بواری بازرگانیی جیھانی سوودیان لێ دەبینێت.

زانیارییە بنەرەتییەکان

[دەستکاری]

رێژەی ٦٠٪‏ خاوەندارێتیی بازاڕ بۆ کەرتی گشتیی شاھانە دەگەڕێتەوە، وە لە ٪‏٤٠ بازاڕ بەدەستی سەرمایەداری دەرەکی و کەرتی تایبەتەوەیە. کەنەدا پەیڕەوی بازاڕی ئازاد دەکات، و سیستەمە ئابوریەکەی ھاوشان و ھاوشێوەی ویلایەتە یەکگرتوەکانی ئەمەریکایە. بەھۆی قەیرانی ئابوریی جیھانی، ڕێژەی بێکاری لە وڵات لە بەرزبوونەوەدایە بەجۆرێک تێکڕای بێکاریی گشتی ٪‏٧بوو لە ٢٠١٣؛ لە ھەرێمی ساسکاچوان ڕێژەی بێکاری گەیشتە ٪‏٥ لە ٢٠١٠، و ھەروەھا لە ھەرێمەکانی نیوفەنلاند و لابرادۆر گەیشتە ٪‏١٣. بەپێی خشتەی فۆربێسی جیھانی(٢٠٠٨) لە ٢٠٠٠ گەورەترین ھاوبەشگاکانی جیھان، ٦٩ ھاوبەشگا ھی کەنەدان، و ڕێزبەندی پێنجەم گەورەترین ئابوری جیھانی گرتووە؛ ئەمەش دوای فەڕەنسا دێت.

بازرگانیی جیھانی پشکی شێری بەردەکەوێت لە ئابووریی کەنەدا، جگە لە سامانە سروشتییەکانی. لە ٢٠٠٩، ھەناردەکردنی بەرھەمەکانی کشتوکاڵ، وزە و دارستانەکان گەیشتە ٪‏٥٨ کۆی گشتیی ھەناردەکاریی کەنەدا. لە لایەکی تر لە ٢٠٠٩، پیشەسازیی ترومبێل و ھۆیەکانی گواستنەوە ٪‏٣٨ کۆی گشتیی ھەناردەکاریی کەنەدا بووە. ویلایەتە یەکگرتوەکانی ئەمریکا ھاوبەشی سەرەکیی کەنەدایە.

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  • Howlett, Michael and M. Ramesh. Political Economy of Canada: An Introduction. Toronto: McClelland and Stewart, 1992.
  • Wallace, Iain, A Geography of the Canadian Economy. Don Mills: Oxford University Press, 2002.
  • Aitken، William Thoma (1988). Canadian economic history. University of Toronto Press. ISBN 0-8020-6696-8.

بەستەرە دەرەکییەکان

[دەستکاری]