مەکسیم گۆرکی

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
مەکسیم گۆرکی
Алексей Максимович Пешков لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
لەدایکبوون١٦ی ئازاری ١٨٦٨ (بەپێی ڕۆژژمێری جولیانیلەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
نیژنی نۆڤگۆرۆد (ئیمپراتۆریەتیی ڕووسیلەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
مەرگ١٨ی حوزەیرانی ١٩٣٦ لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە (٦٨ ساڵ ژیاوە)
Gorki-10 (یەکێتیی سۆڤیەتلەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
گۆڕKremlin Wall Necropolis لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
پیشەنووسەر، شانۆنامەنووس، ڕۆماننووس، شاعیر، ڕای ڕۆژنامەنووس، dramaturge، خۆدژیاننامەنووس، ڕۆژنامەوان، diarist، سیاسەتوان، publisher لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
شوێنکار
  • Pushkin House لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
کارەکانMy Childhood، The Life of Klim Samgin، Twenty-six Men and a Girl، دایک، قوڵایییەکانی خواروو لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
See Maxim Gorky bibliography لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
حیزبپارتی کرێکارانی سۆسیال دیموکراتی ڕووسیا لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
ھاوسەرYekaterina Peshkova، Maria Andreyeva لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
مناڵMaxim Peshkov لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
خەڵاتەکان
  • فەرمانی لینین (١٩٣٢)
  • Griboyedov Prize (١٩٠٣، ١٩٠٤)
  •  لەسەر ویکیدراوە دەستکاریی ئەمە بکە
واژوو

ئەلێکسی مەکسیمۆڤیچ پێشکۆڤ (٢٨ی ئازاری ١٨٦٨ – ١٨ی حوزەیرانی ١٩٣٦) ناسراو بە مەکسیم گۆرکی، چیرۆکنووس و شانۆنووسی ڕووس بوو. لە سەردەمی ئیمپراتۆری ڕووسیا و سۆڤیەتی چالاکی وێژەیی و کودەتایی بووە. لە ساڵی ١٩١٣ لە ڕووسیا دوور خرایەوە و چوو بۆ دوورگەی کاپری لە وڵاتی ئیتالیا، دواتر لە سەردەمی ستالیندا بەھۆی ھەژاری گەڕایەوە بۆ ڕووسیا و ڕێزێکی زۆری لێ گیرا. پەرتووکەکانی گۆرکی لە بەناوبانگترین پەرتووکەکانی نووسەرانی سۆسیالیستن و گۆرکی خۆی یەکێکە لەو کەسانەی کە ئەدەبی ڕووسیای پێ دەناسرێت.[١][٢][٣]

ژیان[دەستکاری]

مەکسیم گۆرکی لە ساڵی ١٨٦٨ز، لەدایکبووە و لە تەمەنی یازدە ساڵی بێ دایک و باوک بوو بۆیە داپیرەی ئەرکی بەخێوکردی گرتە ئەستۆ و لە شێوازی باسکردنی چیرۆکەکاندا زۆر نایاب بوو کە بەھۆیەوە بوو بە کەسێکی بەھرەمەند لە دانانی چیرۆکیدا. مردنی داپیرەی زۆر کاری تێکرد بەشێوەیەک ھەوڵیدا خۆی بکوژێت. بۆ ماوەی پێنج ساڵ چەندین جار کاری خۆی گۆڕیوە لە ڕووسیادا کە دواتر کاریگەرییان لەسەر وێژەی ھەبوو.

واتای وشەی گۆرکی بە زمانی ڕووسی واتای «تاڵ» دەدات، نووسەر ئەمەی ھەڵبژاردووە بۆ تاڵی ژیانی خەڵکی ڕووس لەژێر دەسەڵاتی حووکمی قەیسەری و بە ھەردوو چاوی ئەوەی بینیوە لەکاتی ڕێگا دوور و درێژەکانی لەناوی ئیمپراتۆریەتیی ڕووسیدا بۆ دەستکەوتنی کار و کەسابەت، و لە پەرتووکەکانی بەتایبەت لە پەرتووکی دایکدا دیارە.

ھاوڕێی لینین بووە کە لە ساڵی ١٩٠٥ چاوی پێ کەوت. کوڕەکەی بە ناوی مەکسیم بشکۆڤ لە ساڵی ١٩٣٥ز کۆچی دوایی کرد و دوای ساڵێک مەکسیم گۆرکی لە ١٨ی کانونی دووەمی ساڵی ١٩٣٦ لە مۆسکۆ کۆچی دوایی کرد، و گومان دەکرێت کە ژەھرخوارد کرابن. شاری نیژنی نۆڤگراد کە تێیدا لەدایکبووە، لە ساڵی ١٩٣٢ تا ١٩٩٠ بە ناوی «گۆرکی» خۆیەوە ناونرا.

گرنگترین بەرھەمەکانی[دەستکاری]

  • دایک (ڕۆمان).
  • ڕۆمانی منداڵی.
  • شانۆی بن.
  • ھۆنراوەی «گۆرانی پێشبینیکەری زریان».
  • منداڵی ١٩١٣–١٩١٤.
  • دووژمنان؛ دراما؛ ١٩٠٦.
  • زانکۆکانم ١٩٢٣.

جگە لە چەندین شانۆ و چیرۆک و وتار.

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ http://www.librarything.com/author/gorkymaxim
  2. ^ "وەشانی ئەرشیڤکراو". Archived from the original on 6ی Julyی 2009. Retrieved 22ی Julyی 2009. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= و |archivedate= (help) ٦ی تەممووزی ٢٠٠٩ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  3. ^ https://archive.today/20120907055526/www.maximgorkiy.narod.ru/PHOTOS/6/stalin.jpg

بەستەرە دەرەکییەکان[دەستکاری]

بەشداربووانی ویکیپیدیا، «مكسيم غوركي»، ویکیپیدیای عەرەبی. سەردان لە ٨ی ٩ی ٢٠٢٣.