شەوی قەدر

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
شەوی قەدر
تایبەت بە موسڵمانان
گرنگییەکەی لەلای موسڵمانان چاکترە لە هەزار مانگ و شەوی هاتنە خوارەوەی قورئانە
دەست پێکردن دە شەوی کۆتایی مانگی ڕەمەزان
کۆتایی هاتن کۆتایی مانگی ڕەمەزان
مێژووەکەی ڕۆژژمێری کۆچیی


شەوی قەدر لە وڵاتی ئێران، مزگەوتی جامکاران

شەوی قەدر، یەکێکە لە شەوەکانی مانگی ڕەمەزان و بەرزترینیانە، کە موسڵمانان لەو باوەڕەدان چاکترە لە ھەزار مانگ، و لەو شەوەدا قورئان دابەزیووە بۆ پێغەمبەر محەمەد (د.خ).

شەوی قەدر لە قورئان و فەرموودەدا[دەستکاری]

لەو ئایەتانەی قورئان و فەرموودەکانی پێغەمبەر محەمەد کە دەربارەی ئەم شەوە ھاتوون، ئەمانەی خوارەوەن؛

  • لە قورئاندا و لە سورەتی قەدردا دەربارەی ئەم شەوە ھاتووە ((ئێمە بەڕاستی قورئانمان دابەزاندۆتە خوارەوە لە شەوێکی بەفەڕو ڕێزداردا، جا تۆ چووزانی شەوی بەفەڕ کامەیەو چ خێرو بەرەکەتێکە،‌ شەوی قەدری بەڕێز لە ھەزار مانگ ڕێزدارو خێردارترە)) [١]
  • ھەر لە قورئاندا ھاتووە لە سورەتی دوخاندا؛ ((بەڕاستی ئێمە لە شەوێکی بە فەڕو پیرۆزدا (کە شەوی قەدرە) دامانبەزاندووەتە خوارەوە، بێگومان ئێمە ھەمیشە بێدارکەرەرەی بەندەکانمانین، لەو شەوەدا ھەموو کارو کردەوە و بەرنامەیەکی پڕ لە حیکمەت و دانایی لە یەک جیا دەکرێتەوە، ئەمەش فەرمان و بڕیارێکە لەلایەن ئێمەوە، بێگومان ئێمەیش پێغەمبەران دەنێرین، ڕەوانە کردنی ئەم قورئانە، ڕەحمەتی پەروەردگاری تۆیە بۆ ئادەمیزاد، تا لە سەرگەردانی ڕزگاری ببێت، بەڕاستی ھەر ئەویشە کە بیسەرو زانایە بە ھەموو شتێک)) [٢]
  • پێغەمبەر (محەمەد) دەربارەی ئەم شەوە فەرموویەتی: " مَنْ قَامَ لَیْلَةَ القَدْڕ إیمَانَاً وَاحْتِسَابَاً غُفِرَ لَھُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنبِھِ " [٣]

واتە: ھەر کەسێ شەوی قەدر زیندو بکاتەوە و باوەڕی پێی ھەبێ و چاوەڕێی پاداشتی خوا بێ، خوا لە تاوانەکانی پێشووی خۆش دەبێ.

  • عائیشەی خێزانی پێغەمبەر گێڕاویەتییەوە: " ووتم: ئەی پێغەمبەری خوا ئەگەر زانیم چ شەوێک شەوی قەدرە، چی بڵێم لەو شەوەدا ؟ فەرمووی: بڵێ:اللھُمَّ إِنَّکَ عَفُوٌّ تُحِبُ الْعَفْوَ فَاعْفُ عَنِّی ".[٤] واتە: خوایە تۆ لێ بوردەیت و لیبوردنت خۆش ئەوێ، لێم ببورە.
  • ھەروەھا لە (عائیشە) وە دەگێڕنەوە فەرموویەتی: " کَانَ رَسُولُ اللھِ صلی اللە علیە وسلم یَجْتَھِدُ فی العَشْڕ الأَوَاخِڕ مَا لا یَجْتَھِدُ فی غَیْڕھَا ".[٥]

واتە: پێغەمبەری خوا لە دە ڕۆژی کۆتایدا زیاتر ھەوڵی خواپەرستی دەدا بە شێوەیەک ئەو ھەوڵەی لە ڕۆژانی تردا نەدەدا.

کاتی شەوی قەدەر[دەستکاری]

ئامۆژگاری موسڵمانان کراوە بەوەی ئەم شەوە ڕابگرن بە یاد و پەرستنی خوا و نەخەون تا بەیانی لەبەر ئەو چاکە و گەورەیەی لەم شەوەدا ھەیە زیاترە لە ھەزار مانگ، بۆ زانینی ئەم شەوە لە فەرموودەی پێغەمبەر ئیسلامدا ھاتووە کەوا فەرموویەتی بۆ شەوی قەدر بگەڕێن لە دە شەوی کۆتایی ڕەمەزاندا[٦]، ھەروەھا لە فەرموودەی تردا ھاتووە فەرموویەتی بە دوایدا بگەرین لە نۆیەم، و حەوتەم، و پێنجەم [٧]، بەم شێوەیە بە پێی ھەندێک لە فەرموودەکان لە دە شەوی کۆتایی دایە و بە پێی ھەندێکی تر لە شەوە تاکەکانی دە شەوی کۆتایی ڕەمەزاندایە.

نیشانەکانی ئەم شەوە[دەستکاری]

ئەم شەوە چەند نیشانەیەکی ھەیە کە پێغەمبەر محەممەد ئاماژەی پێداون، لەوانە بەرە بەیانی شەوی قەدر خۆر ھەڵدێت و تیشکی نییە، ھەروەکو تەشتێک تا ئەو کاتەی بەرز دەبێتەوە[٨]، ھەروەھا شەوی قەدر شەوێکی بێ دەنگ و ڕوونە، نە گەرمە و نە سارد، خۆری بەیانییەکەی لاواز و سوور دەبێت.[٩]

سەیری ئەم بابەتانەش بکە[دەستکاری]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ قورئانی پیرۆز، سورەتی قەدر، ئایەتی ١-٣ سایتی تەنزیل
  2. ^ قورئانی پیرۆز، سورەتی دوخان، ئایەتی ٣-٦ سایتی تەنزیل
  3. ^ بوخاری و موسلیم ڕیواتیان کردووە
  4. ^ تورمزی ڕیوایەتی کردووە
  5. ^ موسلیم ریوایەتی کردووە
  6. ^ ئەم فەرموودەیە بوخاری ڕیوایەتی کردووە
  7. ^ ئەم فەرموودەیە بوخاری ڕیوایەتی کردووە
  8. ^ موسلیم ڕیوایەتی کردووە
  9. ^ تیاڵسی ڕیوایەتی کردووە